ตอบคำถามเรื่องวัณโรค

สำหรับผู้ที่เป็นวัณโรคทุกคนมักจะมีข้อสงสัยเกี่ยวกับโรครวมทั้งการปฏิบัติตัวเมื่อเป็นวัณโรคว่าจะต้องทำอย่างไร มีข้อห้ามหรือสิ่งที่ควรหลีกเลี่ยงมีอะไรบ้าง วันนี้อินทัชเมดิแคร์จะมาตอบคำถามเรื่องวัณโรคให้หายสงสัยกันค่ะ

คำถามที่พบบ่อยเรื่องวัณโรค

ไม่เคยใกล้ชิดกับผู้ที่เป็นวัณโรคเลย ทำไมจึงติดโรคได้

คำตอบ : เนื่องจากวัณโรคเป็นโรคที่ติดต่อได้ง่ายผ่านทางอากาศ ผู้ป่วยอาจจะไม่จำเป็นต้องอยู่ใกล้ชิดกับผู้ป่วยวัณโรคก็สามารถติดเชื้อได้ โดยสูดอากาศที่อาจมีละอองฝอยของเชื้อวัณโรคเข้าไปจากสถานที่อื่นๆได้

ผู้ป่วยวัณโรคสามารถอยู่ร่วมกับคนอื่นได้ไหม

คำตอบ : สามารถอยู่ร่วมกับผู้อื่นได้แต่ต้องมีมาตรการป้องกันการติดต่อเพิ่มเติม โดยเฉพาะ 2 สัปดาห์แรกหลังเริ่มการรักษา เช่น แยกห้องนอนออกจากสมาชิกในบ้าน สวมหน้ากากอนามัยตลอดเวลา งดทานอาหารร่วมกับผู้อื่น และทิ้งเสมหะในภาชนะมิดชิด

นอนกับคนเป็นวัณโรค จะติดเชื้อไหม

คำตอบ : สามารถติดเชื้อได้ โดยเชื้อสามารถออกมาจากคนเป็นวัณโรคได้จากการหายใจ การไอ การหาวหรือการพูดคุย หากเคยนอนกับคนเป็นวัณโรคแนะนำตรวจคัดกรองวัณโรคเพิ่มเติม และควรแยกห้องนอนออกจากผู้ป่วยวัณโรค

ดื่มน้ำแก้วเดียวกับผู้ป่วยวัณโรคได้ไหม

คำตอบ : ดื่มน้ำแก้วเดียวกันไม่ได้ เนื่องจากเชื้อวัณโรคอาจปนเปื้อนมาในน้ำลายได้

วัณโรคใช้เวลารักษานานไหม

คำตอบ : วัณโรคใช้เวลารักษาค่อนข้างนาน โดยต้องทานยาฆ่าเชื้ออย่างน้อยเป็นระยะเวลา 6 เดือน หากมีวัณโรคนอกปอด (Extrapulmonary TB) มีอาการแทรกซ้อน หรือการดื้อยาก็อาจจะต้องทานยานานขึ้น ขึ้นอยู่กับผู้ป่วยแต่ละราย

วัณโรคปอด ห้ามกินอะไรบ้าง

คำตอบ : ระหว่างการรักษา ห้ามดื่มแอลกอฮอล์ อาหารเสริม หรือยาที่อาจจะเป็นอันตรายต่อตับและไต เนื่องจากอาจทำให้ยาฆ่าเชื้อออกฤทธิ์ได้ไม่ดีและเพิ่มโอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อนจากยาฆ่าเชื้อได้มากขึ้น

วัณโรคมีโอกาสหายไหม

คำตอบ : วัณโรคสามารถหายได้ หากรักษาได้อย่างถูกต้องและทานยาฆ่าเชื้ออย่างต่อเนื่องตามแพทย์สั่ง

กินยาวัณโรคกี่เดือน ถึงไม่แพร่เชื้อ

คำตอบ : ทานยาฆ่าเชื้อวัณโรคอย่างน้อย 2 สัปดาห์ก็สามารถลดปริมาณเชื้อและลดการแพร่เชื้อได้แล้ว แต่อย่างไรก็ตามแพทย์จะมีการตรวจเสมหะยืนยันหลังทานยาอีกครั้งเพื่อยืนยันว่าไม่พบเชื้อและไม่สามารถแพร่เชื้อได้

อาการดีขึ้นแล้ว หยุดกินยาได้ไหม

คำตอบ : ไม่ได้ เนื่องจากเชื้อวัณโรคเป็นเชื้อที่รักษาได้ยาก แม้ว่าผู้ป่วยจะอาการดีขึ้นแล้วแต่เชื้อวัณโรคในตัวผู้ป่วยจะยังไม่ตายทั้งหมด หากหยุดยาก่อน 6 เดือนหรือก่อนที่แพทย์สั่งให้หยุด จะมีโอกาสเชื้อกลับมาก่อโรคได้ใหม่และเกิดเชื้อดื้อยาได้มาก การรักษาครั้งใหม่อาจใช้เวลานานกว่าเดิมหรืออาจรักษาไม่ได้และมีโอกาสเสียชีวิตได้

เป็นวัณโรค ถ้าลืมกินยา กินยาไม่ตรงเวลาหรือเลื่อนไปจากเวลาเดิมที่เคยกิน ต้องทำอย่างไร

คำตอบ : การปฏิบัติทำเหมือนกันทั้ง 2 กรณีเลย คือถ้ากินยาไม่ตรงเวลา หรือลืมกินยา ถ้าลืมกินไม่ถึง 12 ชม. ให้กินทันทีที่นึกได้ ถ้าเกินให้ข้ามมื้อนั้นไป และปรึกษาแพทย์ ถ้าลืมบ่อยต้องปรึกษาแพทย์เจ้าของไข้ เพราะบางกรณีอาจกินยาหลายตัว หลายเวลา หรือระยะวัณโรคคนละระยะก็ดูแลต่างกันค่ะ

เอกสารอ้างอิง

แนวทางการควบคุมวัณโรคประเทศไทย พ.ศ. 2564 (National Tuberculosis Control Programme Guideline, Thailand 2021) กองวัณโรค กรมควบคุมโรค
แนวทางการวินิจฉัยและการดูแลรักษา ผู้ป่วยวัณโรคในประเทศไทย (Clinical Practice Guideline (CPG) of Tuberculosis Treatment in Thailand) กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข สำนักวัณโรค กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข ร่วมกับสมาคมโรคติดเชื้อแห่งประเทศไทย สมาคมอุรเวชช์แห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ สมาคมปราบวัณโรคแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์

บทความที่น่าสนใจ

สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม

Hot Line 081-562-7722 กดโทรออก

@qns9056c

อินทัชเมดิแคร์คลินิกเวชกรรม

เรียบเรียงโดย แพทย์หญิงณัฐวดี ศรีบริสุทธิ์
แก้ไขล่าสุด : 08/09/2023