กระเพาะปัสสาวะอักเสบ เป็นโรคที่มีการติดเชื้อในกระเพาะปัสสาวะ จากภายนอกเข้ามาทางท่อปัสสาวะสู่กระเพาะปัสสาวะ โดยเชื้อที่เป็นสาเหตุมากที่สุดคือเชื้อ E.coli
พบบ่อยในผู้ที่กลั้นปัสสาวะ และมักพบในผู้หญิงมากกว่าผู้ชายเนื่องจากท่อปัสสาวะสั้นกว่าผู้ชาย แต่ก็สามารถเป็นได้ทุกเพศทุกวัยเช่นกัน รวมไปถึงผู้ที่มีโรคที่ทางเดินปัสสาวะผิดปกติ เช่น ท่อไตผิดปกติ นิ่ว ต่อมลูกหมากโต เป็นต้น
อาการของกระเพาะปัสสาวะอักเสบ ในเบื้องต้นช่วงเริ่มแรกผู้ป่วยมักมาด้วยอาการปัสสาวะแบบต่างๆ อาการปัสสาวะแสบขัด ตามมาด้วยอาการปวดหน่วงท้องน้อย ปัสสาวะบ่อย กะปริบกะปรอย ปัสสาวะปนเลือด (อาจมองเห็นเป็นสีชมพูหรือเป็นเลือด) ปัสสาวะขุ่น ซึ่งปกติปัสสาวะของคนเราจะใส และปัสสาวะไม่สุด
อาจทำให้เกิดกรวยไตอักเสบได้ ซึ่งเป็นโรครุนแรง รักษายากขึ้น อาจถึงขั้นไตวายเฉียบพลัน และติดเชื้อในกระแสเลือด
ในผู้ป่วยที่มีกระเพาะปัสสาวะอักเสบบ่อยและได้รับยาฆ่าเชื้อบ่อย อาจเกิดการดื้อยาฆ่าเชื้อได้ ทั้งนี้ควรตรวจเพิ่มเติมเพื่อหาสาเหตุอื่นๆร่วมด้วย ที่พบบ่อยเช่น นิ่วในท่อไต เป็นต้น
วิธีรักษากระเพราะปัสสาวะอักเสบสามารถรักษาได้โดยยาฆ่าเชื้อ ด้วยวิธีกินหรือวิธีฉีดตามแพทย์สั่ง ระยะเวลาประมาณ 3-10 วัน ขึ้นกับความรุนแรงและตัวผู้ป่วย ร่วมกับดื่มน้ำเปล่าบ่อยๆและงดกลั้นปัสสาวะ
*การรักษาด้วยการกินยาควรมาพบแพทย์เพื่อการรักษาที่ถูกต้อง ไม่ควรซื้อยากินเอง
หากรักษาช้าอาจทำให้เกิดกรวยไตอักเสบ ซึ่งเป็นโรครุนแรง รักษายากขึ้น อาจถึงขั้นไตวายเฉียบพลัน และติดเชื้อในกระแสเลือด
ในรายที่มีอาการเริ่มเป็นในช่วงแรก , ไม่รุนแรง และไม่มีโรคประจำตัว บางรายสามารถหายเองได้ โดยให้ดื่มน้ำเปล่าบ่อยๆ และงดกลั้นปัสสาวะ
กระเพาะปัสสาวะอักเสบเป็นการติดเชื้อเฉพาะที่ และเกิดจากเชื้อโรคภายนอกมากกว่า ดังนั้นไม่จำเป็นต้องห้ามกินอะไร แต่เน้นที่การดื่มน้ำบ่อยๆและงดกลั้นปัสสาวะ และทานยาฆ่าเชื้อให้ถูกต้องมากกว่า แนะนำหลีกเลี่ยงแอลกอฮอล์ ทานอาหานที่มีประโยชน์ และพักผ่อนให้เพียงพอ เพื่อกระตุ้นภูมิคุ้มกันของร่างกาย
ยาฆ่าเชื้อสามารถใช้ได้หลายกลุ่ม เช่น Penicillin , Cephalosporin , Fluoroquinolones ขึ้นกับเชื้อที่สงสัย ความรุนแรง ยาที่แพ้และ โรคประจำตัวผู้ป่วย *ควรมาพบแพทย์เพื่อการรักษาที่ถูกต้อง ไม่ควรซื้อยากินเอง
ส่วนใหญ่อาการดีขึ้นภายใน 3-7 วัน หากไม่มีภาวะแทรกซ้อน
เรียบเรียงโดย แพทย์หญิงณัฐวดี ศรีบริสุทธิ์
แก้ไขล่าสุด : 09/06/2023
