การฝากครรภ์คุณภาพคืออะไร และต้องทำอย่างไรบ้าง?

การฝากครรภ์ ถือเป็นเรื่องจำเป็นที่ว่าที่คุณแม่จะต้องทำ เพื่อให้การตั้งครรภ์เป็นไปอย่างเรียบร้อย ลดความเสี่ยงต่ออันตรายที่จะเกิดขึ้นทั้งกับตัวคุณแม่และลูกในท้อง นอกจากนี้ยังรวมถึงการตรวจหลังคลอด เพื่อการดูแลอย่างถูกวิธีด้วย ซึ่งการฝากครรภ์คุณภาพจะยิ่งช่วยให้ทราบถึงพัฒนาการของการตั้งท้องในแต่ละช่วงเวลาเพื่อปรับตัวให้เหมาะสม ส่วนต้องทำอย่างไรและช่วงไหนบ้างเรามาดูไปพร้อมๆ กันเลย

การฝากครรภ์คุณภาพ คืออะไร?

การฝากครรภ์คุณภาพ หมายถึง การฝากครรภ์ครั้งแรกก่อน 12 สัปดาห์และการฝากครรภ์อย่างน้อย  5 ครั้งตลอดระยะการตั้งท้อง เพื่อให้มารดาและทารกได้รับการบริการทางสุขภาพที่ครบถ้วนและดีที่สุด ระหว่างตั้งท้องซึ่งก็จะส่งผลต่อเนื่องไปจนถึงหลังคลอดลูกด้วย

ข้อดีของการฝากครรภ์ ครั้งแรกก่อน 12 สัปดาห์

การฝากครรภ์ ครั้งแรกก่อน 12 สัปดาห์ หรือก่อน 3 เดือน จะช่วยลดอัตราเสี่ยงของความผิดปกติที่อาจเกิดขึ้นในช่วงตั้งครรภ์ได้ เนื่องจากในช่วง 12 สัปดาห์แรกของการตั้งครรภ์เป็นช่วงเวลาสำคัญที่อวัยวะของทารกเริ่มสร้างคือตั้งแต่สัปดาห์ที่ 3 เมื่อครบ 8 สัปดาห์ ทารกในครรภ์จะมีอวัยวะครบร้อยละ 90 และสมองเติบโตถึง ร้อยละ 50 การฝากครรภ์เร็วและมีคุณภาพ ช่วยค้นหาภาวะเสี่ยงและลดภาวะแทรกซ้อนทั้งในมารดาและทารก ทำให้ทารกสมบูรณ์แข็งแรงและมารดาปลอดภัยจากการตั้งครรภ์และการคลอดลูกรวมถึงการใช้ชีวิตหลังคลอดด้วย 

การฝากครรภ์ต้องทำทั้งหมดกี่ครั้ง? 

ตามปกติ หญิงตั้งครรภ์ควรไปตรวจครรภ์อย่างน้อย 5 ครั้ง ตลอดระยะเวลาที่ตั้งครรภ์ ดังนี้คือ

• ครั้งที่ 1 ก่อนอายุครรภ์ 12 สัปดาห์ : เป็นระยะที่สำคัญมาก โดยอันดับแรกควรได้รับการตรวจว่า การตั้งครรภ์ปกติหรือไม่ อย่างไร เกิดตำแหน่งใด มีตัวอ่อนหรือไม่ แม่มีการใช้ยาอะไรอยู่ก่อนหรือป่าว มีภาวะหรือโรคประจำตัวใดที่ต้องเฝ้าระวัง และเนื่องจากระยะนี้อยู่ระหว่างการเริ่มสร้างตัวอ่อนและเริ่มสร้างอวัยวะสำคัญๆ จึงควรได้รับการจ่ายวิตามิน หรือกรดโฟลิกเพิ่มเติมเพื่อเสริมสร้างพัฒนาการในปริมาณที่เหมาะสม ทั้งนี้การฝากท้องและปฏิบัติตัวอย่างเหมาะสมส่วนใหญ่เมื่อตรวจหลังคลอดจะพบความผิดปกติน้อยกว่าคนที่ไม่ดูแลสุขภาพระหว่างตั้งท้อง

• ครั้งที่ 2 เมื่ออายุครรภ์ 18 สัปดาห์ : เป็นระยะที่ตัวอ่อนเริ่มเจริญเติบโตเป็นทารก ต้องตรวจติดตามการสร้างอวัยวะ พัฒนาการ ขนาดและน้ำหนัก การฝากครรภ์และไปตามแพทย์นัดจะช่วยให้คุณแม่ทราบได้เร็วกรณีที่เกิดความผิดปกติขึ้นระหว่างตั้งครรภ์

• ครั้งที่ 3 เมื่ออายุครรภ์ 26 สัปดาห์ : เป็นระยะเฝ้าดูการเจริญเติบโตของทารก ต้องตรวจติดตามการสร้างอวัยวะ พัฒนาการ ขนาดและน้ำหนัก

• ครั้งที่ 4 เมื่ออายุครรภ์ 32 สัปดาห์ : เป็นระยะเฝ้าดูการเจริญเติบโตของทารก ว่าเป็นไปตามเกณฑ์หรือไม่ หลังอายุครรภ์ 36 จะแพทย์ที่รับฝากครรภ์จะเริ่มนัดถี่มากขึ้น อาจเป็นสัปดาห์ละ 1 ครั้ง

• ครั้งที่ 5 เมื่ออายุครรภ์ 38 สัปดาห์ : เป็นระยะเฝ้าระวังการคลอดลูก จะต้องตรวจเช็ครก น้ำคร่ำ การกลับหัวของทารก เพื่อแพทย์ที่รับฝากครรภ์จะได้ทำวางแผนการคลอดให้เหมาะสม

ข้อดีของการฝากครรภ์คุณภาพไปตรวจครรภ์ครบทั้ง 5 ครั้ง คือช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดภาวะแทรกซ้อนระหว่างตั้งครรภ์ทั้งในแม่และทารกในครรภ์ รวมทั้งช่วยให้แพทย์สามารถติดตามพัฒนาการการเจริญเติบโตของทารกและสุขภาพร่างกายมารดาได้อย่างถูกต้องเหมาะสมด้วย