ตรวจสุขภาพสมัครงาน จำเป็นหรือไม่ ทำไมต้องตรวจ?

ทำไมต้องตรวจสุขภาพสมัครงาน

การตรวจสุขภาพสมัครงาน เป็นการเช็คสภาพร่างกายของผู้เข้าทำงานให้มั่นใจว่าพร้อมที่จะเริ่มงานกับทางบริษัท ในขณะที่บางบริษัทใช้เป็นการประเมินสุขภาพเบื้องต้นของผู้สมัครงาน อย่างเช่น ผู้ที่ทำงานบนแท่นขุดเจาะน้ำมัน หรือผู้ที่ทำงานบนเรือ ซึ่งการตรวจสุขภาพเป็นสิ่งจำเป็นมาก ด้วยข้อจำกัดของสถานที่ที่อยู่ห่างจากชายฝั่งค่อนข้างมาก

หากร่างกายไม่สมบูรณ์แข็งแรงอาจเกิดสภาวะฉุกเฉินที่เป็นอันตรายได้โดยไม่รู้ตัว หรือหากเกิดโรคติดต่อจะเกิดการระบาดขึ้นในพื้นที่ที่จำกัดได้ง่าย ทำให้ต้องมีการตรวจสุขภาพของผู้สมัครงานเพื่อช่วยในการประเมินและเฝ้าระวังสุขภาพของพนักงานในองค์กร เพื่อความปลอดภัยของตัวเราเองและเพื่อนร่วมงาน

ถ้าไม่อยากตรวจสุขภาพสมัครงาน สามารถปฏิเสธได้หรือไม่

ตามกฎหมายแล้ว ไม่มีข้อกำหนดของกฎหมายแรงงานและสาธารณสุขใด ที่บังคับให้ผู้สมัครงานส่งผลการตรวจร่างกายให้กับบริษัทก่อนเข้าทำงาน ยกเว้นตำแหน่งงานนั้นมีสภาพแวดล้อมที่มีปัจจัยเสี่ยงหรือเกี่ยวข้องกับอันตราย ยกตัวอย่างเช่น ผู้ป่วยที่เป็นโรคหัวใจ ไม่ควรทำงานในสถานที่ที่ก่อให้เกิดความเสี่ยงต่อหัวใจ

เช่น การทำงานอยู่ในสภาพแวดล้อมที่มีอันตราย อย่างเช่น เชื้อโรค, สารเคมี, สภาพแวดล้อมที่เต็มไปด้วยฝุ่นที่อันตรายต่อปอด, สภาพแวดล้อมที่อาจเกิดเสียงดังที่ทำให้เสี่ยงต่อการตกใจจนทำให้โรคหัวใจกำเริบ ซึ่งกฎหมายได้มีข้อบังคับนี้กำหนดไว้เพื่อป้องกันไม่ให้ลูกจ้างหรือพนักงานของบริษัทเข้าไปเสี่ยงอันตรายโดยไม่รู้ตัว

การตรวจสุขภาพสมัครงานต้องตรวจอะไรบ้าง

การตรวจสุขภาพก่อนเข้าทำงานที่คลินิกตรวจสุขภาพสมัครงานหรือโรงพยาบาล ส่วนใหญ่จะมีรายการตรวจดังนี้

1. ตรวจสุขภาพโดยแพทย์ (Physical Examination) 

แพทย์จะทำการซักประวัติเพื่อคัดกรองข้อมูลเบื้องต้น อาทิ ตรวจวัดความดันโลหิต, ตรวจชีพจร, ตรวจภาวะโรคอ้วน, ตรวจโรคหัวใจ เป็นต้น

2. ใบรับรองแพทย์ 5 โรค (Medical Certificate)

ในบางบริษัทจะมีการระบุจำเป็นต้องใช้ ใบรับรองแพทย์ 5 โรค จากคลินิกตรวจสุขภาพสมัครงานหรือโรงพยาบาลที่น่าเชื่อถือ ซึ่ง 5 โรคที่ส่งผลต่อการทำงานได้แก่ วัณโรคในระยะแพร่เชื้อ, โรคเท้าช้าง, โรคที่เกิดจากสารเสพติด, โรคพิษสุราเรื้อรัง และโรคเรื้อรังหรือร้ายแรงอื่น ๆ ที่มีการแสดงอาการอย่างชัดเจนจนกลายเป็นอุปสรรคในการทำงาน เพื่อลดความเสี่ยงและปัญหาต่างๆ ที่จะตามมา

3. ตรวจวัดสายตา

ในปัจจุบันนิยมตรวจวัดสายตาโดยใช้ระบบคอมพิวเตอร์เพื่อตรวจสอบปัญหาสายตา โดยเฉพาะ การตรวจตาบอดสี (Color Blind Test) ซึ่งมีผลต่อการทำงานบางประเภทที่ต้องใช้สายตาในการแยกแยะสี

4. ตรวจหาหมู่เลือดและตรวจความสมบูรณ์ของเม็ดเลือด (complete blood count, CBC) 

เป็นการตรวจเลือดโดยใช้ห้องปฏิบัติการ (LAB) เพื่อตรวจดูความสมบูรณ์โดยรวมของร่างกาย โดยดูจาก ความเข้มข้นของเลือด ตรวจวัดระดับคอเลสเตอรอล วัดระดับน้ำตาลในเลือด ตรวจหาความผิดปกติของเม็ดเลือด ค่าฮอร์โมนต่างๆ คัดกรองภาวะโลหิตจาง ค่าไต หรือความผิดปกติอื่นๆ

5. ตรวจปัสสาวะและตรวจสารเสพติด (Urine Met, Amphetamine) 

การตรวจหาสารเสพติด เพื่อสมัครงาน มักทำควบคู่กับการตรวจปัสสาวะ เพราะเราสามารถใช้ปัสสาวะในการตรวจหาสารเสพติดได้เลย โดยการตรวจปัสสาวะจะตรวจหาแนวโน้มของโรคไต โรคเบาหวาน หรือการติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ ส่วนการตรวจหาสารเสพติดจะตรวจหาสารบ่งชี้ในร่างกาย เช่น สารแอมเฟตามีน (Amphetamine) และสารเมทแอมเฟตามีน (Methamphetamine) เป็นต้น

6. เอกซเรย์ปอด (Chest X-Ray) 

เป็นการตรวจเอกซเรย์เพื่อดูช่วงทรวงอก ปอดและหัวใจ ตรวจหาอาการติดเชื้อและความผิดปกติที่อาจเกิดขึ้นในช่องปอดหรือหัวใจ ดูระบบหลอดเลือดหัวใจ

7. ตรวจการตั้งครรภ์ (Pregnancy Test)

หลายคนอาจสงสัยว่าทำไมต้องตรวจการตั้งครรภ์ก่อนสมัครงานหรือก่อนเข้าทำงาน นั่นเป็นเพราะบางงานที่มีลักษณะหรือความเสี่ยงที่จะทำให้เกิดการแท้ง รวมถึงอาการแพ้ท้องในแต่ละคนที่แตกต่างกัน ซึ่งควรให้บริษัทและเพื่อนร่วมงานรับทราบเพื่อที่จะได้ระมัดระวังให้มากขึ้น

8. ตรวจไวรัสตับอักเสบบี

ไวรัสตับอักเสบบีเป็นสาเหตุหลักที่ทำให้ตับเกิดการอักเสบและยังทำลายเซลล์ตับจนทำให้เกิดโรคตับแข็งและมะเร็งตับ การตรวจหาเชื้อไวรัสในกระแสเลือดหากพบ HBsAg หรือ แอนติเจนไวรัสตับอักเสบบี แสดงว่า มีเชื้อไวรัสตับอักเสบบีอยู่ในร่างกาย ไวรัสตับอักเสบบีเป็นโรคติดต่อที่ติดค่อนข้างยาก เพราะติดต่อผ่านทางเลือดหรือสารคัดหลั่งผ่านเข้าทางบาดแผล, การใช้ของใช้ส่วนตัวร่วมกัน เช่น กรรไกรตัดเล็บ, แปรงสีฟัน, ที่โกนหนวด ฯลฯ แต่ไม่ติดต่อกันผ่านลมหายใจ การทานอาหารหรือดื่มน้ำร่วมกัน

9. ตรวจหาเชื้อเอดส์ หรือ HIV 

เอดส์ หรือ HIV ไม่ใช่โรคติดต่อร้ายแรงที่ติดต่อได้ง่ายเพราะการแพร่เชื้อจะต้องผ่านทางเลือดและสารคัดหลั่งเท่านั้น แต่การที่บริษัทบังคับให้ยื่นเอกสารหรือขอดูผลการตรวจนั้น เป็นการละเมิดสิทธิ์ส่วนบุคคลของผู้สมัครมากเกินไป

หากผู้สมัครงานคิดว่าไม่เหมาะสมหรือมีความจำเป็นมากพอที่จะต้องยื่นผลการตรวจหาเชื้อเอดส์ หรือ HIV ก็สามารถปฏิเสธได้ เพราะถ้าหากว่าบริษัทไม่สามารถรับผู้ที่ติดเชื้อ HIV เข้าทำงานได้ก็จะมีการแจ้งอย่าชัดเจนอย่างแน่นอน