ประเภทของสารเสพติด มีหลายประเภทมีทั้งสารเสพติดที่ใช้ประโยชน์ในเชิงการรักษาได้ แต่ก็มีประเภทของสารเสพติดจำนวนไม่น้อยที่ถูกใช้อย่างผิดกฎหมาย การตรวจหาสารเสพติดมีความสำคัญสำหรับใช้ในสถานการณ์ต่าง ๆ เช่น การสมัครงาน การบำบัดหรือฟื้นฟูผู้ป่วย ไปจนถึงการออกใบอนุญาตต่าง ๆ
การตรวจสารเสพติดจึงจำเป็นต้องพิจารณาถึงประเภทและวิธีการตรวจสารเสพติดเพื่อความเหมาะสม ซึ่งในบทความนี้ได้ทำการรวบรวมสารเสพติด 13 ประเภทที่ควรเลือกตรวจอย่างถูกวิธีค่ะ

ประเภทของสารเสพติดตามการออกฤทธิ์
-
ออกฤทธิ์กดประสาท ได้แก่ แอลกอฮอล์, ฝิ่น, มอร์ฟีน, เฮโรอีน, สารระเหย, ยานอนหลับ และยากล่อมประสาท
-
ออกฤทธิ์กระตุ้นประสาท ได้แก่ แอมเฟตามีน/ยาบ้า, กระท่อม, โคเคน, และยาอี/เอ็คตาซี
-
ออกฤทธิ์หลอนประสาท ได้แก่ แอลเอสดี, ดีเอ็มที, ยาเค และเห็ดขี้ควาย
-
ออกฤทธิ์ผสมผสาน โดยอาจออกฤทธิ์กดประสาท กระตุ้น หรือหลอนประสาท ร่วมกัน ได้แก่ กัญชา
มาดูประเภทของสารเสพติด 13 ชนิดที่จำเป็นต้องตรวจกันเถอะว่ามีสารเสพติดชนิดไหนบ้าง

แอลกอฮอล์
ออกฤทธิ์กดประสาท พบบ่อยในเครื่องดื่มมึนเมาอย่าง สุรา เบียร์ การตรวจวัดปริมาณแอลกอฮอล์จะช่วยเพิ่มความปลอดภัยในการทำงาน การขับขี่บนท้องถนน ตรวจโดยการใช้ Breathalyzer (เป่าลมหายใจ), การตรวจปัสสาวะ และการตรวจเลือด
กลุ่มยาบ้า
ยาบ้า หรือ Amphetamine ออกฤทธิ์กระตุ้นระบบประสาท ทำให้ผู้เสพรู้สึกตื่นตัว รายการตรวจยอดฮิตที่หลายบริษัทให้ตรวจสุขภาพก่อนเข้าทำงาน และขอใบรับรองแพทย์เพื่อความแม่นยำไม่ควรซื้อชุดตรวจมาตรวจเอง ควรเข้ารับการตรวจเพื่อส่งตัวอย่างปัสสาวะหรือเลือดไปทดสอบในห้องปฏิบัติการ
กัญชา
ออกฤทธิ์ผสมผสาน การตรวจหาสาร THC (Tetrahydrocannabinol) ในกัญชา นิยมตรวจโดยปัสสาวะ เพราะสารส่วนใหญ่มักถูกขับออกจากร่างกายผ่านปัสสาวะ
ในปัจจุบันมีตัวเลือกมากมาย ทั้งการใช้ชุดตรวจแบบสำเร็จ และการเข้าตรวจกับผู้เชี่ยวชาญ การตรวจเลือดมักใช้ในกรณีเร่งด่วน เช่น เกิดอุบัติเหตุ โดยควรรับการตรวจจากผู้เชี่ยวชาญ
สนใจตรวจหาสารเสพติดคลิก
โคเคน
การใช้โคเคนมีมานาน การเสพโคเคนร่วมกับแอลกอออล์จะช่วยเพิ่มชนิดของสารที่ตรวจเจอและช่วยยืนยันผลการเสพ ในปัจจุบันมีการตรวจหาได้อย่างง่ายๆ จากชุดตรวจปัสสาวะ แผ่นแปะ แต่หากต้องการความแม่นยำแนะนำให้ตรวจเลือด
ยาเค
เคตามีน (ketamine) หรือที่นิยมเรียกสั้นๆ ว่ายาเค จะออกฤทธิ์หลอนประสาท เพื่อความสะดวกสบาย การตรวจหาจะนิยมตรวจคร่าวๆ โดยที่ตรวจสารเสพติดแบบตลับหยด ใช้ปัสสาวะในการทดสอบ
ตลับบอกค่ามีลักษณะจะคล้ายกับชุดตรวจโควิด-19 ที่ต้องแสดงผลสองขีดจึงจะหมายความว่ามีเป็นลบ (ไม่พบสารเสพติด)

สารจำพวกโอปิออยด์
โอปิออยด์ (Opioid) เป็นสารเสพติดรักษาโรค เช่น มอร์ฟีน เฮโรอีน โคเคอีน เป็นต้น มักถูกสั่งจ่ายเพื่อช่วยบรรเทาอาการปวด สารเสพติดรักษาโรคได้เหล่านี้จะเปลี่ยนประโยชน์เป็นโทษทันทีหากไม่อยู่ในความควบคุมของแพทย์
การตรวจสามารถทำได้ด้วยการส่งตัวอย่างปัสสาวะ เลือด ผม น้ำลาย หรือเหงื่อ
สารระเหยเฟนไซลิดีน (PCP)
สารระเหยเฟนไซลิดีน (PCP) วิธีที่รวดเร็วและเป็นที่นิยมคือ ใช้ที่ตรวจสารเสพติด มีทั้งชุดตรวจปัสสาวะและชุดตรวจน้ำลาย ซึ่งให้ผลการวิเคราะห์เบื้องต้นเชิงปริมาณเท่านั้น
ยาอี/ยาเลิฟ
ยาอี ยาเลิฟ ออกฤทธิ์ทั้งกระตุ้นประสาทและหลอนประสาท แนะนำให้ตรวจกับสถานพยาบาลโดยใช้ตัวอย่างปัสสาวะ เลือด หรือผม
กลุ่มยาเสียสาว
ยาเสียสาวเป็นสารเสพติดที่ถูกใช้อย่างผิดกฎหมาย โดยจะเกี่ยวกับการล่วงละเมิดทางเพศ หากได้รับเกินขนาดก็เสี่ยงที่จะเสียชีวิต สารชนิดนี้จะอยู่ในเส้นผมได้นานที่สุด รองลงมาคือปัสสาวะ และอยู่ในเลือดเป็นลำดับสุดท้าย ควรพบแพทย์เพื่อตรวจตามความเหมาะสม

นิโคตินิน
นิโคติน พบได้ในบุหรี่ และบุหรี่ไฟ้า เป็นสารที่ถูกขับออกไปได้อย่างรวดเร็ว การตรวจนิโคตินินสามารถสะสมอยู่ได้ 17-19 ชั่วโมง การตรวจนิโคตินนิยมตรวจโดยใช้ปัสสาวะจะ เพราะถูกขับออกมามาก นอกจากนี้จะใช้เลือดหรือน้ำลายก็ได้ การสูดดมจะทำให้ได้รับนิโคตินมากกว่าวิธีอื่น อย่างการสูบ หรือสูดควันบุหรี่มือสอง
อีเฟดรีน
อีเฟดรีน (Ephedrine) ต้องระมัดระวังในการใช้ ส่วนใหญ่จะใช้รักษาอาการผิดปกติของระบบทางเดินหายใจ ตรวจพบในปัสสาวะได้ในระยะ 2-5 วัน หลังการใช้ นอกจากนี้ยังใช้วิธีตรวจเลือดได้ด้วย
เฟนเทอร์มีน
เฟนเทอร์มีน (Phentermine) ออกฤทธิ์กระตุ้นประสาท เป็นยาตามใบสั่งแพทย์ เพื่อใช้ร่วมกับการควบคุมอาหารและการออกกำลังกายในผู้ที่ต้องการรักษาโรคอ้วน อยู่ในร่างกายได้ประมาณ 4 วัน วิธีที่ใช้กันทั่วไปในการตรวจหาเฟนเทอร์มีนคือ ตรวจจากปัสสาวะ
สนใจตรวจสารเสพติดคลิกซูโดอีเฟดรีน
ซูโดอีเฟดรีน (Pseudoephedrine) ใช้ในการรักษาโรคหวัด ไข้หวัดใหญ่ บรรเทาอาการคัดจมูกและไซนัส อยู่ในเลือดได้นานประมาณ 2 วัน ควรตรวจโดยแพทย์ ซึ่งแพทย์จะทำการพิจารณาตามความเหมาะสมว่าจะตรวจโดยใช้ปัสสาวะหรือเลือด
สารเสพติดอยู่ในร่างกายได้นานแค่ไหน
หากเป็นสารจำพวกโคเคน แอมเฟตามีน จะเป็นสารเสพติดอยู่ในร่างกายได้ประมาณหลักชั่วโมง กัญชา อาจอยู่ได้เป็นสัปดาห์ สารระเหยอาจอยู่ได้เป็นเดือน ทั้งนี้ล้วนขึ้นอยู่กับประเภทและปัจจัยอื่นๆ เช่น ปริมาณที่ใช้ ความถี่ในการใช้ เป็นต้น แต่โดยทั่วไปถูกร่างกายขับออกใน 3-4 วัน
อยากตรวจสารเสพติดต้องเริ่มต้นยังไง
หากคุณอยากตรวจสารเสพติด ควรเริ่มจากการระบุจุดประสงค์ให้ชัดเจนว่าจะตรวจเพื่อจุดประสงค์ใด เช่น เพื่อตรวจสุขภาพก่อนสมัครงาน หรือใช้ในการขอใบรับรองแพทย์ จากนั้นอาจซื้อที่ตรวจสารเสพติด หรือค้นหา “คลินิกตรวจสารเสพติด ใกล้ฉัน” เพื่อเลือกสถานพยาบาลที่น่าเชื่อถือ
อินทัชเมดแคร์มีให้บริการตรวจมีหลายแบบ เช่น ตรวจสารเสพติดในปัสสาวะ ตรวจสารเสพติดในเลือด หรือตรวจสารเสพติดทางเหงื่อ ซึ่งแต่ละแบบมีความแม่นยำ, ประเภทของสารเสพติด และค่าใช้จ่ายที่ต่างกัน สามารถสอบถามรายละเอียดก่อนเข้ารับบริการได้
บทความที่น่าสนใจ
สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม

นายอัชวิน ธรรมสุนทร
ผู้จัดการทั่วไป
แก้ไขล่าสุด : 20/05/2025
อนุญาตให้ใช้งานภาพโดยไม่ต้องขออนุญาต เฉพาะในเชิงให้ความรู้ หรือเพื่อการศึกษาเท่านั้น โดยต้องให้เครดิตหรือแสดงแหล่งที่มาของ intouchmedicare.com